Decubitus
Decubitus, of in de volksmond ook wel doorliggen of doorligplekken genoemd, is een gelokaliseerde beschadiging aan de huid en/of weefsel die in de meeste gevallen zal optreden op een plek waar men te maken heeft met een botuitsteeksel. Deze gelokaliseerde beschadiging aan de huid en/of weefsel komt meestal als gevolg van druk, en in sommige gevallen door druk in samenhang met wrijvingen (Men noemt dit ook wel schuifkracht).
Deze beschadiging ontstaat door verschillende dingen. Het plaatje aan de linkerkant geeft aan op welke plaatsen decubitus kan voorkomen.
Bij het ontstaan ervan kent men vrijwel 3 algemene oorzaken:
- Drukkracht op de huid
- Schuifkracht op de huid
- Wrijfkrachten op de huid
Er kan zich alleen maar decubitus voordoen als er ergens een bepaalde druk op de huid staat. Door de druk op de huid wordt de huid en het weefsel dat er onder ligt beschadigd. Ook de kleine bloedvaten die zich in de huid en onder de huid vinden kunnen beschadigen. Door deze beschadiging worden de cellen niet meer voorzien van voedingsstoffen en breken de cellen af.
In de volksmond noemt het weleens doorliggen. Vaak wordt deze term meer gebruikt omdat het verschijnsel bij veel mensen voorkomt die voor een langere tijd in bed liggen of stoelgebonden zijn.
Herkennen van decubitus en symptomen
Het is van groot belang om de (eerste) symptomen te herkennen. Het begint vaak onschuldig met roodheid aan de huid. Ook kan de huid een blauwe verkleuring laten zien. Vaak gaat deze verkleuring van de huid gepaard met een branderig en zeurderig gevoel. Deze roodheid kan verergeren en gaat niet weg als de druk van de huid is. Als decubitus niet wordt behandeld kan deze roodheid zich gaan verergeren en kunnen er zelfs diepe wonden ontstaan. Men spreekt dan ook wel van verschillende gradaties waarin men het kan hebben. Deze gradaties lopen op van 1 tm. 4. De gradaties van decubitus worden omschreven als:
- Graad 1: De huid heeft een rode of blauwe verkleuring
- Graad 2: De huid gaat los hangen of er vormen zich blaren op de huid
- Graad 3 en 4: Men heeft een wond
Het is belangrijk om de symptomen zo vroeg mogelijk te herkennen als men een vermoeden heeft van doorliggen. Het kan dan namelijk zo snel mogelijk worden behandeld waardoor er diepe wonden kunnen worden voorkomen.
Er zijn een aantal plekken op ons lichaam die gevoeliger zijn voor decubitus. Dit zijn vooral de plekken waar onze botten en gewrichten dicht onder onze huid liggen. Men moet hierbij denken aan plekken zoals onze schouders, ellebogen, heupen, staartbeentje, zitbeenknobbels, enkels en hielen.